UNUTULAN, ÖZLEDİĞİMİZ VE KAYBETTİKLERİMİZ 3
1926-2017=DEDEOĞLU UN FABRİKASININ BUGÜNKÜ HALİ ARTIK DÜDÜĞÜ ÖTMÜYOR VE BACASI TÜTMÜYOR
DEDEOĞLU UN FABRİKASI
Dedeoğlu Un Fabrikası 1926 yılında merhum Hacı Mustafa Dedeoğlu tarafından Üçlerce mahallesinde görkemli bir binasında faaliyete geçmiştir. Fabrikanın özel olarak kurulan siren binanın tam üst kısmında öttüğü zaman ilçenin yakın köylerinden bile duyulan düdüğü vardı. Halkın canavar düdüğü adını verdiği bu düdük özel günlerde örneğin bayramlarda, ramazan ayında, Atatürk’ün ölüm günü ve diğer anma yıllarında öttürülürdü.
2007 yılında yayınladığım DİNARDA İZ BIRAKANAR kitabımım 135.sayfasında verdiğim kısa bilgilerde araştırmamı tam yapamamıştım. Zira bilgi alacak kimse yoktu. Bu yakın zamanda elime geçen bilgilerde fabrikayı Mustafa Dedeoğlu tarafından yapıldığı zahirecilik yaptığı Kara Veli lakaplı kardeşinin de zahire pazarından mal temin ettiğini öğrendim. Kitabımda oğulları Nuri (1892-1954),Mehmet Engin (1920-1959),Sabahattin ( 1926-1981) tarafından çalıştırdıklarını yazmışım. Elbette ki çocukları yetişince babalarına yardımcı olmuşlardır. Çocukları Mustafa Dedemizin vefatından sonra işi devralmışlar ve fabrikayı bir şirket haline 1977 yılında dönüştürmüşler.
Fabrikada 15 kişi çalışıyordu Fabrika müdürü Attila Önder, Ustabaşı Abdurahman Avcı, Valsatör’ler Ahmet Ali Uğur-Mehmet Dündar-Süleyman Karabulut, Yıkamacılar Basri Kuzucu-Mustafa Eryılmaz-Ali Emral, Donatıcılar Mehmet Kayadelen-Ali Şahin Yıldırım-Gürsel Yalçın, Yükleme Boşaltma işçileri Ramazan Tanrıverdi-Ahmet Gündoğdu-Ali Avcı ve Sadettin Koç isimli personeli vardı.
Şirketin 97 Bin liralık demirbaşı,100 bin lira nakit sermayesi olup işletme Un,İrmik,Kepek üretimi yapıyor ve yıllık 6 Milyon kg Buğday işliyordu.
1982 Yılında 10 Milyon lira üstündeki vergi verenler arasına girmesi nedeniyle zamanın Dinar Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hilmi Çalışkan tarafından TAKDİRNAME verilerek ödül alan Şirket 1984 yılında Sabahattin ve Haldun Dedeoğlu idaresinde hizmete devam etti.
Fabrika Dinar şehir merkezinden geçen karayolunun genişletilmesiyle fabrikaya giriş yolunun kesilmesi ulaşımı ılıca istikametinden sağlandı.Ancak bu yol kullanıma uygun olmadığı mal getirip götürmede zor duruma düşmesi varislerin bazılarının vefat etmesi fabrikanın kapanmasına yol açmıştır.
Bizleri üzen 1926 yılından beri Dinar ekonomisine katkısı olan bu fabrikamızın kapanması olmuştur. Kapanmayıp kiraya verilse veya satılsa daha iyi olmazmıydı?
Şimdi varisleri binayı ve içindeki makineleri hurda ederine satacakları haberine üzüldük. Arkadaşım avukat Mehmet Özalp bu tarihi eserin kurtulması için çaba göstermektedir. Bu binanın Belediye veya Devlet tarafından satın alınarak bir MÜZEYE dönüştürülmesi gerekir. Maalesef KAYBETTİKLERİMİZ artık geri gelmiyor.
Dinarın Çeşmeleri araştırması yaptığımda 2004 yılında Dinar Haber Gazetesinde yayımladığım DEDEOĞLU ÇEŞMELERİ yazımı okuyan ikinci eşinden olan Avukat Yılmaz Bey İstanbul’dan bana gönderdiği mektubuyla Babasının eserlerini hatırlatıp yaşattığım için teşekkür etmişti. Kendisine İZ Bırakanlar kitabımı göndermek istedim ama üzülerek onun da vefat ettiğini duydum. Belki aileden kimse bu hatırlamalardan haberdar olmayacaktır. Torunları bilmeyecektir. Ne diyelim. Ölenlere Allah Rahmet eylesin.
Burada son olarak şu bilgiyi de vermek isterim. Dedeoğlu ailesinden Mehmet Engin Dedeoğlu yapılan mahalli seçimlerde Dinar’da Demokrat Parti’den seçilerek Belediye Başkanı olmuştu rahmetli1955-1958 yılları Arasında görev yapmıştır.
GELECEK YAZIM: Menderes Un Fabrikası